การผลิตไฟฟ้าด้วยโซล่าเซลล์ จะเป็นการแปลงไฟฟ้าจากแผงโซล่าเซลล์ซึ่งผลิตเป็นไฟฟ้ากระแสตรง (DC) เป็นไฟฟ้ากระแสสลับ (AC) โดยหลายท่านสงสัยว่าทำไมกำลังการผลิตไฟฟ้ารวมของแผงโซล่าเซลล์รวมแล้วไม่เท่ากับกำลังไฟฟ้าของอินเวอร์เตอร์ ถ้าเราติดแผงโซล่าเซลล์รวมกัน 10 kW ทำไมเราไม่เคยได้ไฟฟ้า 10 kW เลย หรือเรากำลังโดนคนขายหลอกอยู่หรือเปล่า?

ทำไมกำลังไฟฟ้า DC จึงไม่เท่ากับ AC?

คำตอบเร็วๆของเรื่องนี้ก็คือ ระบบโซล่าเซลล์ทุกๆระบบจะมีการศูนย์เสีย (Loss) ซึ่งในบ้านเราการศูนย์เสียหลักๆ ที่พบคือการศูนย์เสียเนื่องจากอุณหภูมิของแผงโซล่าเซลล์นั่นเอง นอกจากนี้พลังงานแสงแดดที่เข้ามาในแต่ละพื้นที่ หรือ มุมการหันก็ไม่เท่ากัน (อ่านได้เพิ่มเติมจาก https://www.nexte.co.th/2019/07/21/solarcell-direction-installation/ ) ซึ่งจะมีผลต่อประสิทธิภาพการผลิตไฟฟ้าด้วยโซล่าเซลล์

loss diagram จากโปรแกรม PVsyst

แผงโซล่าเซลล์ทุกแผงจะระบุกำลังการผลิตไฟฟ้าไว้ที่สภาวะมาตรฐาน (Standard Test Condition: STC) สภาวะดังกล่าวคือที่พลังงานแสงที่ตกกระทบ 1,000 วัตต์/ตร.ม สเปคตรัมของแสงที่ผ่านชั้นบรรยากาศหนา 1.5 เท่า (Air mass = 1.5) และ ที่อุณหภูมิ 25°C

ตัวอย่าง spec แผ่น Solar PV จาก Jinko

แต่สำหรับประเทศไทยเรา อุณหภูมิของแผงโซล่าเซลล์ตอนกลางวันอาจจะสูงถึง 50°C ทำให้กำลังไฟฟ้าที่ผลิตได้ของแผงโซล่าเซลล์ลดลง เช่น แผงโซล่าเซลล์ มี Temperature coefficients of Pmax -0.4% ต่อ 1°C ทำให้เมื่ออุณหภูมิสูงขึ้นจาก 25°C เป็น 50°C กำลังไฟฟ้าที่ผลิตได้จากแผงจะลดลงไป 10%

พลังงานศูนย์เสียอื่นๆ ได้แก่ พลังงานที่ศูนย์เสียในการแปลงไฟฟ้า DC เป็น AC ของอินเวอร์เตอร์, พลังงานศูนย์เสียในสาย DC, การศูนย์เสียเนื่องจากคุณสมบัติของแผ่นโซล่าเซลล์แต่ละแผงมีความแตกต่างกัน ทั้งหมดนี้ทำให้โดยทั่วไปไฟฟ้าที่ได้จากอินเวอร์เตอร์จะน้อยกว่ากำลังไฟฟ้ารวมของแผงโซล่าเซลล์อยู่ประมาณ 15 – 20% เสมอ